भिक्षु बोधिज्ञान

भूमिका

भूमिका

382

भिक्षु ज्ञानपूर्णिक महास्थविरले भाषा अनुवाद गरिएका तथा अन्य रचना गरिएका बिभिन्न पुस्तकमा आदरणिय भिक्षुहरू तथा विद्वानहरुले दिनु भएका भूमिकाहरूलाई संग्रह गरिएका छन् जुन अति नै ज्ञानवर्धक छन् ।

श्रद्धेय ज्ञानपूर्णिक महास्थविरका प्रकाशित र त्यसमा उल्लेख भएका भूमिकाहरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियत्ति सद्धम्म काेविद प्रथम बर्ष (कक्षा ८) चतुर्थ पत्र

परियत्ति सद्धम्म काेविद प्रथम बर्ष (कक्षा ८) चतुर्थ पत्र

56

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा विभाजन गरिएकाे छ । पहिलाे खण्डमा धर्मरत्न शाक्यद्वारा लिखित बाैद्ध दर्शनकाे विकास शिर्षक अन्तर्गत बाैद्ध दार्शनिक नागसेन, माेग्गलिपुत्त तिस्स स्थविर र सम्राट अशाेक आदि दार्शनिकहरूकाे बारेमा उल्लेख गरिएका छन्। दाेस्राे खण्ड भिक्षु सुदर्शनद्वारा लिखित महामङ्गल अन्तर्गतकाे अट्ठतिस मङ्गल मध्ये असेवना च बालानं देखि सुभासिता च या वाचा सम्मकाे नाैवटा मङ्गलका बारेमा अर्थ र कथा सहित व्याख्या उल्लेख गरिएका छन् । तेस्राे खण्डमा भिक्षु सुदर्शनद्वारा लिखित नेपालमा बुद्धधर्म शिर्षक अन्तर्गत नेपालमा बुद्धधर्म सम्बन्धित बिषयहरू देखि लिच्छबिकालमा बुद्धधर्म सम्बन्धि विविध बिषयहरू समावेश गरिएका छन् ।

परियत्ति सद्धम्म काेविद प्रथम वर्षका विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८), तृतीय पत्र

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८), तृतीय पत्र

206

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा विभाजन गरिएको छ । पहिलो खण्डमा भिक्षु शाेभनद्वारा नेपाली भाषामा अनुदित मिलिन्द प्रश्न पुस्तककाे लक्षण-प्रश्न महावर्ग देखि मेण्डक-प्रश्नकाे संसर्ग वर्ग सम्म नागसेन भन्ते र मिलिन्द राजाबीच भएका प्रश्न उत्तर समावेश गरिएको छ । दाेस्रो खण्डमा लेडी सयादोद्वारा लिखित कम्मट्ठान दीपनीको भिक्षु बुद्धघोष महास्थविरद्वारा नेपाली भाषामा अनुदित पुस्तकबाट पाँच प्रकारका दुर्लभ धर्महरुको र पञ्चस्कन्धबारे ब्याख्या समावेश गरिएकाे छ । तेस्रो खण्डमा धर्मरत्न शाक्यद्वारा अनुदित विमानवत्थु पुस्तकबाट इत्थिविमानको पीठवर्ग, चित्तवर्ग र पारिच्छतवर्ग समावेस गरिएका छन् ।

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८)का विद्यार्थीहरु र बुद्ध शिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८), द्वितिय पत्र

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८), द्वितिय पत्र

213

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा विभाजन गरिएको छ । पहिलो खण्डमा आचार्य भिक्षु अमृतानन्द महास्थविरद्वारा अनुदित धम्मपद अन्तर्गत अत्तवग्गो, लोकवग्गो, बुध्दवगगो, सुखवग्गो, पियवग्गो, कोधवग्गो, मलवग्गोकाे पालि र अर्थ सहित प्रस्तुत गरिएकाे छ । दाेस्राे खण्डमा दुण्ड बहादुर बज्राचार्यद्वारा नेपाली भाषामा अनुवादित दीघनिकायअन्तर्गत अम्बट्ठ सुत्त र महापरिनिब्वान सुत्तकाे अर्थ प्रस्तुत गरिएकाे छ । तेस्रो खण्डमा आचार्य बुद्धघोषकृत विशुध्दिमार्गलाइ सम्यक सम्बोधि प्राणपुत्रद्वारा नेपाली भाषामा अनुदित पहिलो परिच्छेद शील निर्देश र द्रोश्रो परिच्छेद धुताङ्ग निर्देश समावेस गरिएका छन् ।

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८) का विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८), प्रथम पत्र

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८), प्रथम पत्र

142

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा विभाजन गरिएको छ । पहिलो खण्डमा भिक्षु ज्ञानपूर्णिक महास्थविरद्वारा अनुदित न्हूगु परित्राण निश्रय र यसकाे नेपाली अनुवाद विद्या शाक्यले गर्नुभएकाे हाे । यस अन्तर्गत रत्न सूत्र र मैत्री सूत्रको निदान, पालि र विस्तृत अर्थ उल्लेख गरिएकाे छ । दाेस्रो खण्डमा भिक्षु अमृतानन्द महास्थविरद्वारा लिखित महाप्रजापति गौतमी स्थविरा पुस्तक अन्तर्गत महाप्रजापति गौतमीको गृहस्थजीवन र प्रवज्या याचना एवं प्रवज्या लाभ देखि अर्हत्व प्राप्ति सम्मको दौरान जीवनमा घटेका मुख्य मुख्य घटनाहरु विस्तृत रुपमा समावेस गरिएकाे छ । तेस्रो खण्डमा भिक्षु शीलभद्र महास्थविरद्वारा अनुदित पालि भाषा अवतरण, भिक्षु नारदद्वारा नेपाली भाषामा अनुदित समास र त्यसकाे सात प्रकारका वर्गीकरणलाई प्रस्तुत गरिएक

परियति सद्धम्म कोविद प्रथम वर्ष (कक्षा ८) का विद्यार्थीहरु र बुद्ध शिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू।

परियत्ति सद्धम्म काेविद अन्तिम वर्ष कक्षा १० प्रथम पत्र

परियत्ति सद्धम्म काेविद अन्तिम वर्ष कक्षा १० प्रथम पत्र

176

यस पुस्तकलाई तीन भागमा विभाजन गरिएकाे छ पहिलाे खण्डमा भिक्षु ज्ञानपूर्णिक महास्थविरद्वारा अनुवादित न्हूगु परित्राण निश्रय अन्तर्गत धजग्ग सूत्र, बाेज्झङ्ग सूत्रहरूकाे पालि र नेपाल भाषामा निदान, अर्थ सहित उल्लेख छ। दाेस्राे खण्डमा भिक्षु अमृतानन्द महास्थविरद्वारा लिखित बुद्धकालीन ब्राम्हण अन्तर्गत अजित माणव, अस्सलायन माणव, उदायी ब्राम्हण आदिकाे बारेमा उल्लेख गरिएकाे छ । तेस्राे खण्डमा भिक्षु शीलभद्र महास्थविरद्वारा नेपालभाषामा अनुदित तथा भिक्षु जुतिमाद्वारा नेपाली भाषामा अनुदित पालिभाषावतरण (क्रियापद, कितकपद) प्रस्तुत गरिएका छन् ।

परियत्ति सद्धम्म काेविद अन्तिम वर्षका विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियत्ति सद्धम्म काेविद मध्यम वर्ष (कक्षा ९), दुतिय पत्र

परियत्ति सद्धम्म काेविद मध्यम वर्ष (कक्षा ९), दुतिय पत्र

249

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा विभाजन गरिएकाे छ। पहिलाे खण्ड भिक्षु अमृतानन्दद्वारा अनुवादित धम्मपद अन्तर्तग धम्मट्ठवग्गाे, पकिण्गकवग्गाे र अन्य आठवटा वर्ग पालि र अर्थ सहित उल्लेख छ । दाेस्राे खण्डमा दुण्ड बहादुर बज्राचार्यद्वारा अनुवादित मज्झिमनिकाय अन्तर्गत अजगद्दुपम सुत्त, पासरासिसुत्त आदि गरी छ वटा सूत्रहरूकाे अर्थ र अनुवाद उल्लेख छ । तेस्राे परिच्छेदमा सम्यक सम्बाेधि प्राणपुत्रद्वारा अनुदित विशुद्धिमार्ग अन्तर्गत कर्मस्थान ग्रहण निर्देश देखि एघाराै परिच्छेद समाधि निर्देश समावेश गरीएका छन् ।

परियत्ति सद्धम्म काेविद मध्यम बर्षका विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियत्ति सद्धम्मपालक उपाधि कक्षा ७, तृतीय तथा चतुर्थ पत्र

परियत्ति सद्धम्मपालक उपाधि कक्षा ७, तृतीय तथा चतुर्थ पत्र

249

यस पुस्तकमा तीन वटा विषय बस्तुहरू समावेश गरिएका छन् । आर्य अष्टांगिक मार्गकाे व्याख्या , बहुजनहिताय बहुजन सुखाय र नेपाली विहारकाे विशेषता, बाैद्ध जगतका प्रशिद्ध व्यक्तिहरू (भिक्षु नारद महास्थविर, प्राे. जी. मललशेखर, भदन्त उ शाेभन महास्थविर, आदि), दश संयाेजन, अजातशत्रुकाे जीवनी सविस्तार उल्लेख गरिएकाे छ ।

परियत्ति सद्धम्म पालकका विद्यार्थीहरू

परियत्ति सद्धम्मपालक उपाधि कक्षा ७, दुतिय पत्र

परियत्ति सद्धम्मपालक उपाधि कक्षा ७, दुतिय पत्र

51

यस पुस्तकमा तीन वटा विषय बस्तुहरू समावेश गरिएका छन् । धम्मपद पालि र अर्थ सहित तीन वटा वर्ग (सहस्स वर्ग, पाप वर्ग, जरा वर्ग), बहुजन हिताय बहुजन सुखाय अन्तर्गत बुद्धधर्म पूर्णीमाकाे महत्त्व र त्रिपिटक सारांस र धम्मपदट्ठकथा अन्तर्गत विडुडभकाे कथा, आनन्द स्थविरकाे कथा लगनयत अन्य ६ वटा कथाहरू समावेश गरिएका छन् ।

परियत्ति सद्धम्म पालकका विद्यार्थीहरू

परियत्ति सद्धम्मपालक उपाधि कक्षा ७, प्रथम पत्र

परियत्ति सद्धम्मपालक उपाधि कक्षा ७, प्रथम पत्र

77

यस पुस्तकमा तीन वटा विषय बस्तुहरू समावेश गरिएका छन् । मंगलसुत्रकाे पालि अर्थ र निदान, पालि भाषा अवतरण र अनागारिका धर्मशीलाकाे जीवनी उल्लेख गरिएका छन् ।

परियत्ति सद्धम्म पालकका विद्यार्थीहरू

सतिपट्ठान विपस्सना भावना निर्देशन

सतिपट्ठान विपस्सना भावना निर्देशन

सतिपट्ठानलाइ कसरी भाविता गर्ने विधिलाइ सरल रूपमा व्याख्या गरिएकाे छ । ध्यान अभ्यास अनुभव प्रस्तुत गर्ने तरिका ध्यान जाँचकाे महत्व सहित ध्यान भावनाकाे लागी प्रेरणा दिने सुत्रहरू पालि र अर्थसहित यसमा प्रसतुत गरिएकाे छ ।

ध्यान विधि जान्न र अभ्यास गर्न चाहनेहरूकाे लागी उपयाेगी छ ।