बुद्धवचन त्रिपिटकको अभिधर्मपिटकको पहिलो महत्त्वपूर्ण ग्रन्थ धम्मसंङ्गिणी, अभिधर्मको मूल आधार एवं सार यस ग्रन्थमा सबै परमार्थ धर्महरूलाई विभिन्न तरीकाबाट संग्रह गरिराखेको ग्रन्थ हो । यस ग्रन्थमा व्यवस्थित रूपमा सर्वप्रथम मातृका सूचि, परमार्थ धर्मलाई तीन समूह त्रिमातृका र दुई समूह द्विकमातृका मा बिभाजन गरि यी मातृकालाई चार काण्ड (१) चित्तोत्पादकाण्ड, (२) रुपकाण्ड, (३) निक्षेषकाण्ड र (४) अर्थकथाकाण्डमा विभाजन गरी कुशल धर्ममात्र नभई दोष रहितको दश प्रतिफल दिने कुशल धर्महरुलाई अर्थ सहित प्रष्ट रूपमा प्रस्तुत गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धद्वारा देशित अभिधर्मको मूल आधार एवं सारलाई गहनरुपमा अध्ययन र अभ्यास गर्न चाहनेहरू ।