त्रिपिटकको सुत्तपिटकको खुद्दक निकाय अन्तर्गतको दशौं ग्रन्थ जातक हो । यसलाई छ भागमा बिभाजन गरी प्रकाशन गरिएको मध्येको छौथौं भाग हो । यस ग्रन्थमा महानिपात अन्तर्गत जातक नं. ५३८ देखि जातक नं. ५४७ सम्मका बोधिसत्त्वका पूर्वजन्मका घटनालाई भगवान् बुद्धले बिभिन्न समय र प्रसंङ्ग अनुसार देशना गर्नु भएका उपदेशहरूलाई बिभिन्न पारमिता धर्मको रुपमा उल्लेख गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धले बोधिसत्त्वको रुपमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।
त्रिपिटकको सुत्तपिटकको खुद्दक निकाय अन्तर्गतको दशौं ग्रन्थ जातक हो । यसलाई छ भागमा बिभाजन गरी प्रकाशन गरिएको मध्येको पाँचौ भाग हो । यस ग्रन्थमा उन्नानचालिस निपात र उनानब्बे निपात अन्तर्गत जातक नं. ५११ देखि जातक नं. ५३७ सम्मका बोधिसत्त्वका पूर्वजन्मका घटनालाई भगवान् बुद्धले बिभिन्न समय र प्रसंङ्ग अनुसार देशना गर्नु भएका उपदेशहरूलाई बिभिन्न पारमिता धर्मको रुपमा उल्लेख गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धले बोधिसत्त्वको रुपमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।
त्रिपिटकको सुत्तपिटकको खुद्दक निकाय अन्तर्गतको दशौं ग्रन्थ जातक हो । यसलाई छ भागमा बिभाजन गरी प्रकाशन गरिएको मध्येको चौथौ भाग हो । यस ग्रन्थमा दशौ निपात देखि उन्नान्तिस निपात अन्तर्गत जातक नं. ४३९ देखि जातक नं. ५१० सम्मका बोधिसत्त्वका पूर्वजन्मका घटनालाई भगवान् बुद्धले बिभिन्न समय र प्रसंङ्ग अनुसार देशना गर्नु भएका उपदेशहरूलाई बिभिन्न पारमिता धर्मको रुपमा उल्लेख गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धले बोधिसत्त्वको रुपमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।
त्रिपिटकको सुत्तपिटकको खुद्दक निकाय अन्तर्गतको दशौं ग्रन्थ जातक हो । यसलाई छ भागमा बिभाजन गरी प्रकाशन गरिएको मध्येको तेस्रो भाग हो । यस ग्रन्थमा चौथौ निपात र नवौ निपात अन्तर्गत जातक नं. ३०१ देखि जातक नं. ४३८ सम्मका बोधिसत्त्वका पूर्वजन्मका घटनालाई भगवान् बुद्धले बिभिन्न समय र प्रसंङ्ग अनुसार देशना गर्नु भएका उपदेशहरूलाई बिभिन्न पारमिता धर्मको रुपमा उल्लेख गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धले बोधिसत्त्वको रुपमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।
त्रिपिटकको सुत्तपिटकको खुद्दक निकाय अन्तर्गतको दशौं ग्रन्थ जातक हो । यसलाई छ भागमा बिभाजन गरी प्रकाशन गरिएको मध्येको दोस्रो भाग हो । यस ग्रन्थमा दोस्रो निपात र तेस्रो निपात अन्तर्गत जातक नं. १५१ देखि जातक नं. ३०० सम्मका बोधिसत्त्वका पूर्वजन्मका घटनालाई भगवान् बुद्धले बिभिन्न समय र प्रसंङ्ग अनुसार देशना गर्नु भएका उपदेशहरूलाई बिभिन्न पारमिता धर्मको रुपमा उल्लेख गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धले बोधिसत्त्वको रुपमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।
त्रिपिटकको सुत्तपिटकको खुद्दक निकाय अन्तर्गतको दशौं ग्रन्थ जातक हो । यसलाई छ भागमा बिभाजन गरी प्रकाशन गरिएको मध्येको प्रथम भाग हो । यसमा निदान कथा अन्तर्गत दूरेनिदान, अविदुरे निदान र सन्तिके निदान गरी बोधिसत्त्व हुनु भएका सुमेध तपस्वीले दीपंकर बुद्ध समक्ष बुद्धत्त्व प्राप्तिको लागि प्रार्थना गर्नुभएको, दिपंकर बुद्धबाट भविष्यवाणी प्राप्त भएदेखि काश्यप बुद्धसम्मका २७ बुद्धशासन कालमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरू र अभ्यासका साथै सिद्धार्थ कुमार बोधिसत्त्वको जन्म देखि महापरिनिर्वाणसम्मका घटनाहरूलाई उल्लेख गरेका छन् । यस ग्रन्थमा एकनिपात अन्तर्गत १४ वर्गमा १५०वटा बोधिसत्त्वका पूर्वजन्मका घटनालाई भगवान् बुद्धले बिभिन्न समय र प्रसंङ्ग अनुसार देशना गर्नु भएका उपदेशहरूलाई बिभिन्न पारमिता धर्मको रुपमा उल्लेख
भगवान् बुद्धले बोधिसत्त्वको रुपमा पूर्ण गरेका पारमिता धर्महरूका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।
बुद्धवचन त्रिपिटकको सुत्तपिटक अन्तर्गतको तेस्रो निकाय संयुक्त निकायमा लामा, छाेटा सबै प्रकारका सूत्रहरूलाई सगाथा वर्ग, निदान वर्ग, खन्ध वर्ग सलायतन वर्ग र महावर्ग गरी ५ वर्गमा छपन्न संयुक्त्त अन्तर्गत ११५३ सूत्रहरू संग्रह गरिएका छन् । बौद्ध साहित्यको एक महत्त्वपूर्ण यस ग्रन्थमा ज्ञान, धर्म, दर्शन र मुक्ति मार्गका बारेमा वर्णन गरिएका छन् ।
भगवान् बुद्धद्वारा देशित सबै खालका सूत्रहरु ज्ञान, धर्म, दर्शन र मुक्ति मार्गका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।
बुद्धवचन त्रिपिटकको सुत्तपिटक अन्तर्गतको दोस्रो निकाय मज्झिमनिकायमा १५२वटा मझौला खालका सूत्रहरूको संग्रह गरिएका छन् । बौद्ध साहित्यको एक महत्त्वपूर्ण यस ग्रन्थमा भगवान् बुद्धको जन्म, महाभिनिष्क्रमण, तपस्या, बुद्धत्त्व प्राप्ति, धर्मचक्र प्रवर्तनको मूल र प्रामाणिक स्रोतहरूका साथै बुद्धकालीन सामाजिक, आर्थिक, राजनैतिक साँस्कृतिक तथ्यहरूलाई समेतिए तीन प्रमुख वर्गलाई दशदशवटा सूत्र भएका चौधवटा वर्ग र बाऱ्हवटा सूत्र भएको एक वर्ग समेत गरी पन्ध्रवटा वर्ग रहेका छन् ।
भगवान् बुद्धले देशित मझौला खालका सूत्रहरुका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।
बुद्ध र बुद्धधर्मको मूल र प्रामाणिक रूप अध्ययन गर्न उपलब्ध वाङ्गमयहरूमध्ये पालि त्रिपिटकको सूत्रपिटकको पहिलो निकाय हो । यस निकायमा चौतिस वटा लामालामा सूत्र छन् । बुद्धकालीन भूगोल र इतिहास, समाज र संस्कार, धर्म र दर्शनको संश्लेषणात्मक र विश्लेषणात्मक अध्ययन गर्न शील, समाधि प्रज्ञा अवबोध गर्न, बुद्धको दर्शन गर्न तथा अन्ततः निर्वाण धर्म साक्षात्कार गर्नको निमित्त अमूल्य ग्रन्थरत्न हो । बुद्धको दर्शन, धर्मसेनापति सारिपुत्र महास्थविर आयुष्मान् महाकाश्यप, आयुष्मान आनन्द, आयुष्मान अनुरूद्ध आदि श्रावकहरूको आदर्शका बारेमा उल्लेख गरीएको छन् । बुद्धकालीन बासट्ठि वटा विभिन्न दृष्टिजालहरूको जानकारीका बारेमा ब्रह्मजाल सुत्त, मिथ्या तपस्यालाई उदाङ्ग पार्न महासीहनाद-सुत्त र उदुम्बरिक सुत्त, परलोकवादलाई उजागर गर्ने पायासिराजञ्ञ
भगवान् बुद्धले देशित लामालामा सूत्रहरुका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।
बुद्धकालीन समयका गृहस्थीहरु; पञ्चकङ्ग थपति, पाटलिय गामणि, पाटलि गाउँका उपासकहरु, पुण्ण काेलियपुत्र, पेस्स माहुनेपुत्र, पाेतलिय गृहपति, बेलट्ठ कच्चान, भद्रक गामणि, मणिचूल गामणि, मानदिन्न गृहपति, मेण्डक गृहपति, याेधाजीव गामणी, राजगृहसेठ, रासिय गामणिह, वज्जियमाहित गृहपति, वासेट्ट उपासक, सन्धान गृहपति, साल्ह मृगारनारी, सिङ्गलक गृहपतिपुत्र, सिरिवड्ढ गृहपति, सुप्पबुद्ध कुष्टी, स्राेण गृहपतिपुत्र र हालिद्दिकानि गृहपतिका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।
बुद्धकालिन समयका गृहस्थीहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।
बुद्धकालीन समयका गृहस्थीहरु; अस्साराेह गामणी, असिबन्धकपुत्र गामणी, इच्छानङ्गलक उपासक, उग्गह मेण्डकनत्ता, उदेन उपासक, उपकमण्डिकापुत्र, उपालि केटा, उपालि गृहपति, ऋषिदत्त र पुराण स्थपतिहरु, कल्यालभत्तिक गृहपति, केवट्ट गृहपति, घटिकार कुमाले, घाेषित गृहपति, चण्ड गामणी, चम्पावासी उपासकहरु, चुन्द कम्मारपुत्र, तालपुट नटगामणी, दशम गृहपति, दारुकम्मिक गृहपति, दीघजाणु काेलियपुत्र, दीघावु उपासक, धनिय गाेप, धम्मदिन्न उपासक, धम्मिक उपासक र नन्दियशाक्यका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।
बुद्धकालिन समयका गृहस्थीहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।
बुद्धकालीन समयका गृहस्थीहरु तपुस्स र भल्लुक दाजुभाइ, अनाथपिण्डिक गृहपति, चित्र गृहपति, हस्तक-आलवक, महानाम शाक्य, वैशालीवासी उद्गत गृहपति, हस्तिग्रामक उद्गत गृहपति, शूर अम्बष्ठ उपासक, जीवक वैद्य र नकुलपिता गृहपति बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।
बुद्धकालिन समयका गृहस्थीहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।
बुद्धकालीन समयका महिलाहरु सुजाता उपासिका, विशाखा महाउपासिका, खुज्जुत्तरा उपासिका, श्यामवती महारानी, उत्तरानन्दमाता, सुप्पवासा उपासिका, सुप्पिया उपासिका, कात्यायनी उपासिका, नकुलमाता गृहपत्नी र कुररघरकी काली उपासिकाका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।
बुद्धकालिन समयका महिलाहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।
बुद्धकालीन समयका महिलाहरु अम्बपाली गणिका, काणमाता, कालिगाेधा शाक्य, चिञ्चा माणविका, चुन्दी राजकुमारी, चूलसुभद्रा, बाेज्झा उपासिका, मल्लिकादेवी, (बन्धुल) मल्लिका, मृगशाला उपासिका, राेहीणी क्षत्री कन्या, बेलुकण्टकी नन्दमाता श्रद्धा उपासिका, सुजाता (बुहारी) सुन्दरी परिब्राजिका, सुपब्बा उपासिका, सुभद्दादेवी, सुमना राजकुमारी र सूचिमुखी परिब्राजिकाका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।
बुद्धकालिन समयका महिलाहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।
बुद्धकालिन ग्रन्थमाला अन्तर्गत बुद्धकालिन १७ परिव्राजकहरुकाे जीवनी उनीहरुकाे शास्त्रार्थ प्रवृत्ति परिभ्रमण वृत्तान्त विचारकाे विचारकाे नि संकाेच स्पष्ट प्रस्तुत गर्ने स्वभाव आदीलाई यस पुस्तकमा उल्लेख गरीएका छन् । यसमा भग्गवगाेत्तिय परिव्राजक, मागण्डिय परिव्राजक, पुण्डिय परिव्राजक, माेलिय सीवक परिव्राजक, वेखनस परिव्राजक, सञ्जय परिव्राजक, सच्चक निगण्ठपुत्र, सज्झ परिव्राजक, सन्दक परिव्राजक, सभिय परिव्राजक, सभर परिव्राजक, सामण्डक परिव्राजक, सुतवा परिव्राजक, सुप्पिय परिव्राजक, सुभद्द परिव्राजक, सुसीम परिव्राजक र सूचिमुखी परिव्राजक समावेश गरेका छन् ।
बुद्धकालिन परिव्राजकहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।
शान्तिनायक बुद्ध भगवानकाे पालाका दश परिव्राजकहरुका दर्शनहरु तथा उनीहरुका चरित्र चित्रण गरीएका छन् । यसमा अचेल कस्सप, अजित परिव्राजक, उग्गाहमान परिव्राजक, उत्तिय परिव्राजक, उपक आजीवक, कन्दरक परिव्राजक, कुण्डलिय परिव्राजक, केणिय जटिल, काेकनुद परिव्राजक, छन्न परिव्राजक, जालिय परिव्राजक, तिम्बरुक परिव्राजक, नन्दिय परिव्राजक, निग्राेध परिव्राजक, अचेल पाथिकपुत्र, पिलाेतिक परिव्राजक, पाेट्ठपाद परिव्राजक, पाेतलियपुत्र परिव्राजक, पाेतलिय परिव्राजक र वाहिय दारुचीरिय समावेश गरेका छन् ।
बुद्धकालिन परिव्राजकहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।
