बुद्ध शासनमा भिक्षु आनन्दकाे भूमिका अनि याेगदनलाई महत्त्वपूर्ण रुपमा लिइएकाे छ । भगवान बुद्धले भिक्षु आनन्दलाई बिभिन्न छ वटा अग्रस्थान दिएकाे घाेषणा गर्नुभएकाे थियाे । भिक्षु आनन्दले बुद्ध शासनकाे रक्षा र गुण बृद्धिकाे लागि गर्नु भएका बिभिन्न कृयाकलापहरूलाई स-विस्तार वर्णन गरिएका छन् । साथै उहाँले बुद्धकाे महापरिनिर्वाण पछि प्रथम संगायना हुँदा सम्पूर्ण बुद्धकाे उपदेशहरू संकलन गर्न पुर्याउनु भएकाे याेगदान पनि उल्लेख गरिएका छन् । त्यसैगरि भिक्षु आनन्द तथा बाेधिसत्त्वसँग सम्बन्ध देखाइएका अतीत जन्मका जातक कथाहरू पनि संकलन गरिएका छन् ।