‌प्रजापति गाैतमी, आजभन्दा २६०० बर्ष पूर्वका नारी समाजका एक अग्रगामी प्रगतिशील शिर्ष नारी हुनुहुन्छ। वहाँले बिशेषगरी श्रमण जीवनकाे लागि जुन कठाेर परिश्रम र प्रयत्न गर्नु भई नारीहरूकाे लागि निर्वाणकाे ढाेका उघारी दिनु भयाे । वहाँ प्रजापति गाैतमीकाे जन्म, नामकरण देखि परिनिर्वाण संकल्प र परिनिर्वाणसम्मका सम्पूर्ण जीवनीका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।