Category Sutta

सच्चविभङ्ग सुत्तमा उल्लेख भएकाे चतुआर्य सत्यलाई अलग अलग व्याख्या गरी ज्ञानलाई माला बनाइएकाे मूल पालि भाषाकाे शब्दार्थ र भावार्थ सहित प्रस्तुत गरिएका छन्

सच्चविभङ्ग सूत्र पालि भाषाकाे भावार्थ सहित अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

त्रिपिटककाे खुद्दकनिकाय अन्तर्गतकाे एक प्रसिद्ध ग्रन्थ धम्मपद हाे । यस धम्मपदलाई अर्थसहित सम्बन्धित घटनाहरूलाई समेत समेतिएर उल्लेख गरि प्रष्टयाउन यमक वर्ग देखि ब्राह्मण वर्गसम्म २६ वर्गलाई कथा वा घट्नाक्रम सहित प्रस्तुत गरिएका छन् ।

धम्मपद अट्ठकथा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

भगवान बुद्धले बाेधिज्ञान लाभ गर्नु भएपछि सहम्पति नामका ब्रह्माले प्रार्थना गर्नु भएकाेले पञ्चवर्गिय भिक्षुहरूलाई ऋषिपतन मृगदावन वनमा निर्वाण लाभ गर्ने धर्मचक्र देशना गर्नु भएकाे थियाे । उक्त्त प्रथम धर्मदेशनाकाे पालि र नेपाल भाषामा भावार्थ र व्याख्यात्मक अनुवाद गरि प्रस्तुत गरिएका छन् ।

भगवान बुद्धकाे प्रथम धर्माेपदेशका बारेमा पालि र नेपाल भाषामा अर्थ समेत अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

बुद्ध बचनकाे ११ वटा परित्राण सूत्रहरु संग्रह गरिएकाे र प्रत्येक सूत्रकाे निदान र अर्थ सहित चिन्तन मनन गरि बिस्तृत बिश्लेषानात्मक व्याख्या गरिएका छन् । साथै बुद्ध धर्म र संघ गुणहरूकाे अर्थ विशेष रूपले व्याख्या गरिएका छन् ।

बुद्धबचन परित्राण सूत्रहरुकाे बिश्लेषानात्मक रूपमा अध्ययन र अध्यापन गर्नेहरू ।

बुद्धले देशना गर्नुभएकाे पालि भाषाका ३८ वटा मङ्गल सूत्रहरू कथा सहित ब्याख्यात्मक रूपमा प्रस्तुत गरिएका छन् ।

भगवान बुद्धकाे उत्तम मङ्गल उपदेशहरू र त्यसका ब्यावहारिक पक्षबारे अध्ययन अनुसन्धान गर्न चाहनेहरू ।

बुद्धकालीन समयका गृहस्थीहरु; पञ्चकङ्ग थपति, पाटलिय गामणि, पाटलि गाउँका उपासकहरु, पुण्ण काेलियपुत्र, पेस्स माहुनेपुत्र, पाेतलिय गृहपति, बेलट्ठ कच्चान, भद्रक गामणि, मणिचूल गामणि, मानदिन्न गृहपति, मेण्डक गृहपति, याेधाजीव गामणी, राजगृहसेठ, रासिय गामणिह, वज्जियमाहित गृहपति, वासेट्ट उपासक, सन्धान गृहपति, साल्ह मृगारनारी, सिङ्गलक गृहपतिपुत्र, सिरिवड्ढ गृहपति, सुप्पबुद्ध कुष्टी, स्राेण गृहपतिपुत्र र हालिद्दिकानि गृहपतिका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन समयका गृहस्थीहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।

बुद्धकालीन समयका गृहस्थीहरु; अस्साराेह गामणी, असिबन्धकपुत्र गामणी, इच्छानङ्गलक उपासक, उग्गह मेण्डकनत्ता, उदेन उपासक, उपकमण्डिकापुत्र, उपालि केटा, उपालि गृहपति, ऋषिदत्त र पुराण स्थपतिहरु, कल्यालभत्तिक गृहपति, केवट्ट गृहपति, घटिकार कुमाले, घाेषित गृहपति, चण्ड गामणी, चम्पावासी उपासकहरु, चुन्द कम्मारपुत्र, तालपुट नटगामणी, दशम गृहपति, दारुकम्मिक गृहपति, दीघजाणु काेलियपुत्र, दीघावु उपासक, धनिय गाेप, धम्मदिन्न उपासक, धम्मिक उपासक र नन्दियशाक्यका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन समयका गृहस्थीहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।

बुद्धकालीन समयका गृहस्थीहरु तपुस्स र भल्लुक दाजुभाइ, अनाथपिण्डिक गृहपति, चित्र गृहपति, हस्तक-आलवक, महानाम शाक्य, वैशालीवासी उद्गत गृहपति, हस्तिग्रामक उद्गत गृहपति, शूर अम्बष्ठ उपासक, जीवक वैद्य र नकुलपिता गृहपति बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन समयका गृहस्थीहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।

बुद्धकालीन समयका महिलाहरु सुजाता उपासिका, विशाखा महाउपासिका, खुज्जुत्तरा उपासिका, श्यामवती महारानी, उत्तरानन्दमाता, सुप्पवासा उपासिका, सुप्पिया उपासिका, कात्यायनी उपासिका, नकुलमाता गृहपत्नी र कुररघरकी काली उपासिकाका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन समयका महिलाहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।

बुद्धकालीन समयका महिलाहरु अम्बपाली गणिका, काणमाता, कालिगाेधा शाक्य, चिञ्चा माणविका, चुन्दी राजकुमारी, चूलसुभद्रा, बाेज्झा उपासिका, मल्लिकादेवी, (बन्धुल) मल्लिका, मृगशाला उपासिका, राेहीणी क्षत्री कन्या, बेलुकण्टकी नन्दमाता श्रद्धा उपासिका, सुजाता (बुहारी) सुन्दरी परिब्राजिका, सुपब्बा उपासिका, सुभद्दादेवी, सुमना राजकुमारी र सूचिमुखी परिब्राजिकाका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन समयका महिलाहरुका बारेमा अध्ययन गर्नेहरु ।

बुद्धकालिन ग्रन्थमाला अन्तर्गत बुद्धकालिन १७ परिव्राजकहरुकाे जीवनी उनीहरुकाे शास्त्रार्थ प्रवृत्ति परिभ्रमण वृत्तान्त विचारकाे विचारकाे नि संकाेच स्पष्ट प्रस्तुत गर्ने स्वभाव आदीलाई यस पुस्तकमा उल्लेख गरीएका छन् । यसमा भग्गवगाेत्तिय परिव्राजक, मागण्डिय परिव्राजक, पुण्डिय परिव्राजक, माेलिय सीवक परिव्राजक, वेखनस परिव्राजक, सञ्जय परिव्राजक, सच्चक निगण्ठपुत्र, सज्झ परिव्राजक, सन्दक परिव्राजक, सभिय परिव्राजक, सभर परिव्राजक, सामण्डक परिव्राजक, सुतवा परिव्राजक, सुप्पिय परिव्राजक, सुभद्द परिव्राजक, सुसीम परिव्राजक र सूचिमुखी परिव्राजक समावेश गरेका छन् ।

बुद्धकालिन परिव्राजकहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।

शान्तिनायक बुद्ध भगवानकाे पालाका दश परिव्राजकहरुका दर्शनहरु तथा उनीहरुका चरित्र चित्रण गरीएका छन् । यसमा अचेल कस्सप, अजित परिव्राजक, उग्गाहमान परिव्राजक, उत्तिय परिव्राजक, उपक आजीवक, कन्दरक परिव्राजक, कुण्डलिय परिव्राजक, केणिय जटिल, काेकनुद परिव्राजक, छन्न परिव्राजक, जालिय परिव्राजक, तिम्बरुक परिव्राजक, नन्दिय परिव्राजक, निग्राेध परिव्राजक, अचेल पाथिकपुत्र, पिलाेतिक परिव्राजक, पाेट्ठपाद परिव्राजक, पाेतलियपुत्र परिव्राजक, पाेतलिय परिव्राजक र वाहिय दारुचीरिय समावेश गरेका छन् ।

बुद्धकालिन परिव्राजकहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।

शान्तिनायक बुद्ध भगवानकाे पालाका दश परिव्राजकहरुका दर्शनहरु तथा उनीहरुका चरित्र चित्रण गरीएका छन् । यसमा दशजना परिव्राजकहरु; पुरण काश्यप, मक्खली गाेशाल, अजित केशकम्बल, प्रकुध कात्यान, सञ्जय बेलट्ठपुत्र, निगण्ठ नाटपुत्र, दीर्घनख परिव्राजक, जम्बुखादक परिव्राजक, सकुलुदायी परिव्राजक र वत्सगाेत्र परिव्राजक समावेश गरेका छन् ।

बुद्धकालिन परिव्राजकहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।

बाैद्ध साहित्यमा अति स्मरणीय पात्रहरु र त्यस बेलाकाे धार्मिक, सामाजिक, राजनैतिक विषयबस्तुकाे साथै आचार संहिता तथा शान्ति सन्देशहरु सम्बन्धी कुराहरु प्रस्तुत गरिएका छन् । यस पुस्तकमा पन्ध्र जना पत्रहरु जयसेन राजकुमार, तरुण महामात्य, नन्दक लिच्छवी, पायासि राजन्य, पुक्कुस्स मल्लपुत्र, बाेधि राजकुमार, भद्रिय लिच्छवी, भद्रीय शाक्य, राेजमल्ल, लिच्छवीहरु, षड्ढ लिच्छवी, वप्प शाक्य, स्राल्ह लिच्छवी, स्रीह सेनापति र सुनीध वस्सकार समावेश गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन बिशेष पत्रहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।

बाैद्ध साहित्यमा अति स्मरणीय राजपरिवारहरु र त्यस बेलाकाे धार्मिक, सामाजिक, राजनैतिक विषयबस्तुकाे साथै आचार संहिता तथा शान्ति सन्देशहरु सम्बन्धी कुराहरु प्रस्तुत गरिएका छन् । यस पुस्तकमा सात जना राजाहरु अजातशत्रु, अभय राजकुमार, अभय लिच्छवी, उग्ग राजमहामात्य, कपिलवस्तुका शाक्यहरु, कालखेमक शाक्य र गाेध शाक्य समावेश गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन राजपरिवारहरु र त्यस बेला सामाजिक बिषयबस्तुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।

बाैद्ध साहि त्यमा अति स्मरणीय राजपरिवारहरु र त्यस बेलाकाे धार्मिक, सामाजिक, राजनैतिक विषयबस्तुकाे साथै आचार संहिता तथा शान्ति सन्देशहरु सम्बन्धी कुराहरु प्रस्तुत गरिएका छन् । बिशेषगरि यस पुस्तकमा राजा बिम्बिसार, राजा शुद्धाेदन, राजा प्रसेनजित काेशल, महालि लिच्छवी, महानाम लिच्छवी, ओट्ठद्ध लिच्छवी, राजा उदेन (उदयन), राजा काैरव्य, राजा दण्डपाणि र राजा माधुर गरी दश जना राजाहरु समावेश गरिएका छन् ।

बुद्धकालिन राजपरिवारहरु र त्यस बेला सामाजिक बिषयबस्तुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।