सुत्रपिटक अन्तर्गत खुद्दकनिकायकाे १५ वटा ग्रन्थमध्ये एउटा ग्रन्थ धम्मपद हाे । त्यसकाे कथागत प्रसंग सहित विभिन्न घटनाहरू लेखिएकाे नै धम्म्पदअट्ठकथा हाे।
धम्मपदबारे पढ्न चाहनेहरूलाइ
Sutta
धम्मपदट्ठकथा (भाग ८)
संक्षिप्त कथासहित धम्मपद (भाग १)
याे बाैद्धहरूकाे अमूल्य ग्रन्थ हाे । यसमा संक्षिप्त गाथाहरू रहेकाे छ ।
बाैद्ध धर्मकाे बारेमा ग्रन्थहरूकाे अध्यन गर्न चाहनेहरूकाे लागी।
अनुरुद्ध स्थविर
कपिलवस्तुबाट उपालि नाउका साथ बुद्धकहाँ प्रव्रजित भएका ६ जना शाक्य राजकुमारहरू मध्ये एक, जसले बुद्धशासनमा भिक्षुहरु मध्ये दिव्यचक्षु लाभीमा एतदग्ग पद प्राप्त गरे, उनैकाे जीवनीबारे व्याख्या
बुद्धका शिष्यहरूकाे बारेमा थाहा पाउने इच्छा भएकाहरु ।
अनाथपिण्डिक
बुद्धकालीन परम बुद्धभक्त, अनाथहरूलाइ पिण्ड दानदिने भएकाले अनाथपिण्डिक नाउँ रहेका ‘सुदत्त ’ बारे वर्णन गरिएकाे छ । बुद्धधर्मप्रति उनकाे गाैरव,उदारतादि बारे स्पष्ट पारिएकाे छ ।
बुद्धधर्मकाे बारेमा पढ्नकाे लागि इच्छुक व्यक्तिहरू ।
काकवलीय महाजनहरूकाे कथा
लाेभ, दाेष र माेह वृध्दि हुने हीन, तुच्छ धर्मकाे सेवन नगर । आहार,मैथुन, भय तथा निद्रामा मात्र लाग्ने पशुतुल्य जीवन सज्जनवर्गकाे निम्ति याेग्य छैन । तसर्थ प्रमादी भै आफ्नाे जीवन बर्बाद नगर्नु, अप्रमादी भै रहनु । आफूले नजानेकाे अवस्थामा गरिएका ती अकुशल कार्यलाइ पछि आफूले जानी, सुनी, थाहा पाएपछि नगर्ने र छाेड्ने व्यक्तिलाइ तथागतादि सज्जनवर्गले प्रशंसा गरिएका छन् ।
विभिन्न बुद्धकालीन समयमा घटेका कथाहरूबारे जान्न इच्छुकहरू ।
उत्तमपुरिस दीपनी
व्यावहरिक जीवनमा उपयाेग गरिराख्ने लाैकिक सम्पत्ति, पद-प्रतिष्ठा सबैलाई कम महत्त्व दिई लाेकुत्तर मार्गकाे अनुशरण गर्ने बाटाे खुलस्त पार्ने विषयका कुरा, कुशलकर्म गर्दा पनि तृष्णा र दिट्ठिलाई किनारा लगाउनु पर्ने कुरामा पनि जाेड, अनिश्रयतिर (निर्वाणतिर) लाग्नु पर्ने संकेत यस पुस्तकमा पाउन सकिन्छ ।
ध्यान अभ्यास गर्न अभिरूचि राख्ने ध्यान साधकहरु ।
विमुक्ति रस
बुद्ध शिक्षा अनुसार दान, शील, श्रद्धा, स्मृति, वीर्य, समाधी र प्रज्ञाले युक्त भई आर्यअष्टांगिक मार्गकाे अनुशरण, राग, द्वेष, माेहरुपी क्लेश क्रमशः निवारण गरी निर्वाण साक्षात्कार गर्न सकियाेस र सम्पूर्ण दुःखमय भव संसारचक्रबाट कसरी छुटकारा पाउन सकिन्छ भनि सरल भाषामा उल्लेख गरीएकाे छ ।
ध्यान अभ्यास गर्नेहरुका लागि र ध्यान बारे अभिरूचि राख्ने ध्यान साधकहरु ।
धम्मपद-अट्ठकथा (भाग-३)
मानव जीवनलाई सार्थकता तर्फ डाेरयाउनका लागि उत्प्रेरणा मिल्ने गहन धर्म, दर्शन, व्यवहार, मन, अध्यात्म, चिन्तन, ध्यान, शान्ति आदी बिषयमा सहज सरल एवं मर्मस्पर्शी ह्रहयस्पर्शी जीवनाेपयाेगी उपदेशमूलक गाथा समाहित रहेका छन् । यसमा धम्मपदकाे दुईवटा वग्गाेहरु; चित्तवग्गाे र पुप्फवग्गाेका साथै पाठिक आजीवककाे कथा, छत्तपाणी उपासककाे कथा, विशाखाकाे कथा, शील, महाकाश्यप, गाेधिक स्थविर र गरहदिन्नकाे कथाका बारेमा उल्लेख गरेका छन् ।
धम्मपदकाे अट्ठकथा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।
धम्मपद-अट्ठकथा (भाग-४)
मानव जीवनलाई सार्थकता तर्फ डाेरयाउनका लागि उत्प्रेरणा मिल्ने गहन धर्म, दर्शन, व्यवहार, मन, अध्यात्म, चिन्तन, ध्यान, शान्ति आदी बिषयमा सहज सरल एवं मर्मस्पर्शी ह्रहयस्पर्शी जीवनाेपयाेगी उपदेशमूलक गाथा समाहित रहेका छन् । यसमा धम्मपदकाे तीनवटा वग्गाेहरु; अरहन्तवग्गाे, सहस्सवग्गाे र पापवग्गाे बारेमा उल्लेख गरेका छन् ।
धम्मपदकाे अट्ठकथा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।
नारी प्रति बुद्धका देन
बुद्धकालीन समयका नारीहरु, उनीहरुकाे समाज निर्माणमा भूमिकाका साथै भगवान बुद्धकाे नारीहरु प्रतिकाे ब्यवहारका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् । यसमा संघ-नायिका (महाप्रजापति गाैतमी), पुत्र-वियाेगिनी (कृशा गाैतमी), कठाेर-भाषी (सुजाता), दासी-स्त्री (खुज्जुत्तरा), स्वबन्धु-त्यक्ता (पटाचारा) र ईर्ष्यालु-गणिका (सिरिमा) समावेश गरिएका छन् ।
बुद्धकालिन नारीहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।
विशाखा चरित्र
पालि साहित्यमा बिशाखा उपासिकाको स्थन र जीवनीको बारे लेखिएको छ ।
विशाखाको जीवनी वारे जानकारी लिन सकिन्छ ।
आयुष्मान आनन्द
बुद्धका निजि सेवक आनन्दको जिवनीको वारे उल्लेख छ ।
आनन्दको जीवनीको बारे जानकारी लिन चाहानेहरुको लागि उपयोगि छ ।
आसीविसोपम सुत्त
पालि त्रिपिटकको संयुत्तनिकायमा रहेको चार महाभुत विषधारी सर्पको उपमा दिई दुःखबाट मुक्त हुनको लागि चार महाभुतको भविता गर्ने तरिका सिकाईएको छ ।
चार महाभुूतलाई भाविता गरि भावना गर्ने तरिकाको बारे जानकारी लिन चाहानेहरुलाई ।
बुद्ध पूजा विधि, कथा संग्रह र परित्राण
बुद्ध पूजा कथा र परित्राण छ ।
बुद्ध पुजा कथा र परित्राणको अध्ययन गर्न इच्छुक सबैलाइै उपयोगि छ ।
आटानाटिय सूत्र
दीघनिकाय अन्तर्गतको एक सूत्र हो । महापरित्राणमा पनि समाबेस छ जुन सुत्र पाठ गर्नले भूत प्रेत , पिशाच र डंकिनीहरुले दुःख कष्ट दिए सक्दैन ।
आटानाटिय सूत्रको बारे जानकारी लिन चहानेहरु ब्यक्तिहरुलाई उपयोगि हुन्छ ।
जीवनमा सद्धर्मकाे भूमिका
तर्क र बैज्ञानिकताकाे आधारमा जीव र जगतकाे निर्माण, बुद्धाेक्तिकाे आधारमा जीव र जगतकाे निर्माण, मानव जीवन के हाे?, कर्म, बन्धन र बन्धन मुक्ति आदी बिभिन्न शिर्षकमा बुद्धका उपदेशहरुलाई समेटिएका छन् ।
सद्धर्मका लागि बुद्ध शिक्षाकाे भूमिकाका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरु ।