नेपाली

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (साताैं भाग)

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (साताैं भाग)

162

बुद्धधर्म र बुद्ध शासनकाे संरक्षण अनि प्रवर्धनकाे लागि याेगदान गर्नु भएका राष्ट्रिय तथा अन्तरराष्ट्रिय बिभिन्न १६ जना व्यक्तित्त्वहरूकाे व्यक्तित्त्व र चरित्रबारेमा चित्रण गरिएका छन् । प्रमुख व्यक्तित्त्वहरूमाः आचार्य बसुबन्धु, पण्डित निष्ठानन्द बज्राचार्य, भिक्षु धर्मकीर्ति श्री धम्माबास, नायक महास्थविर, उपासक रत्नमुनि तुलाधार, अनागारिक कमला आदी ।

बाैद्ध जगतका प्रेरणादायि व्यक्तित्त्वहरुकाे जीवनी र याेगदानका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (तेस्राे भाग)

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (तेस्राे भाग)

270

अनागारिका बजिरञाणीकाे जीवनीका, बुद्धधर्म र बुद्ध शासनकाे संरक्षण अनि प्रवर्धनकाे लागि याेगदान गर्नु भएका राष्ट्रिय तथा अन्तरराष्ट्रिय बिभिन्न २० जना व्यक्तित्त्वहरूकाे व्यक्तित्त्व र चरित्रबारेमा चित्रण गरिएका छन् । २० जना व्यत्तिहरू; नेपालका २जना, भारत र बंगलादेशका ५जना, श्रीलंकाका ९जना, म्यानमारका २जना, थाइलैणडका १जना, इङ्गलैण्डका १जना जसमा बाैद्ध भिक्षुहरू १४जना र ६जना बाैद्ध गृहस्थहरु रहेका छन् । प्रमुख व्यक्तित्त्वहरूमाः आचार्य शान्तरक्षित, दिक्कदुबे श्री सुमंगल महास्थविर, भदन्त लेदी सयादाे, भिक्षु नागद महास्थविर, प्राे. जी. पी. मलालशेखर, भदन्त ऊ. साेभन महास्थविर, भिक्षु साेमदेव फ्रा ञाणसंवर महास्थविर, आचार्य भिक्षु अमृतानन्द महास्थविर, भिक्षु संघरक्षित महास्थविर आदी ।

बाैद्ध जगतका प्रेरणादायि व्यक्तित्त्वहरुकाे जीवनी र याेगदानका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।

दीर्यायू हुने उपाय

दीर्यायू हुने उपाय

63

निर्वाण र संस्कार तथा तृष्णाबाट मुत्ति सम्बन्धि गहन एवं गम्भिर विषयलाई लिएर बिभिन्न १२वटा शिर्षक दिएर प्रष्त्याएर प्रस्तुत गरिएका छन् । जसमा श्रद्धा, शील, श्रुत, त्याग, प्रज्ञालाई दैनिक व्यवहारीक जीवनमा प्रयाेग, माया, माेह, तृष्णाबाट अलग हुनु पर्ने, सन्ताेषी हुनु पर्ने, शान्तिका लागि असल बन्नु पर्ने, कर्तव्य परायण हुनु पर्ने, विश्वासपात्र बन्नु पर्ने, शैक्षिक प्रमाणपत्र मात्र भएर पुग्दैन याेग्यता, अनुभव र क्षमताले मात्र मानिस सफल हुन्छ आदि विषयहरु समेतिएर प्रस्तुत गरेका छन् ।

बुद्धशिक्षा अन्तर्गतकाे मुख्य बिषय निर्वाण, संस्कार र तृष्णालाई व्यवहारिक जीवनमा प्रयाेग गर्न चाहनेहरू ।

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (पाँचाै भाग)

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (पाँचाै भाग)

203

बुद्धधर्म र बुद्ध शासनकाे संरक्षण अनि प्रवर्धनकाे लागि याेगदान गर्नु भएका राष्ट्रिय तथा अन्तरराष्ट्रिय बिभिन्न १८ जना व्यक्तित्त्वहरूकाे व्यक्तित्त्व र चरित्रबारेमा चित्रण गरिएका छन् । १८ जना व्यत्तिहरू; भारतका ४जना, बर्मिजका ३जना, श्रीलंकाका २जना, बेलायतका २जना, रूसका १जना, जापानका १जना, नेपालका ५जना समावेश गरिएका छन् । प्रमुख व्यक्तित्त्वहरूमाः आचार्य शान्तिदेव, भिक्षु श्रद्धानन्द, सयाजी ऊ. बा. खिन., बर्मी भू. पू. प्रधानमन्त्रि ऊ. नु., डा. भरतसिंह उपाध्याय, भिक्षु के. श्री. धम्मानन्द, ज्ञानज्याेति साहू, भिक्षु सुमंगल महास्थविर, भिक्षु सुदर्शन महास्थविर, भिक्षु ज्ञानपूर्णिक महास्थविर आदी ।

बाैद्ध जगतका प्रेरणादायि व्यक्तित्त्वहरुकाे जीवनी र याेगदानका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।

पट्ठान पालि देशना

पट्ठान पालि देशना

350

त्रिपिटककाे तीनवटा पिटक मध्ये अति गहन र महत्त्वपूर्ण बुद्ध बचनहरूकाे संग्रह अभिधर्म पिटक अन्तर्गतकाे पट्ठान पालिका बारेमा म्यानमारका प्रभावशाली धर्मकथिक श्रद्धेय भिक्षु प्रज्ञाश्री स्थविरज्यूबाट दिनुभएकाे प्रवचनकाे अडियाे सी डी टेपलाई नेपाली भाषामा प्रस्तुत गरि पुस्तककाे रुप दिईएकाे हाे । यसमा पट्ठान पालिकाे २४वटा पच्चयाे पालि भाषा सहित हरूलाई निदान सहित प्रत्येककाे अर्थ सहित बिश्लेशनात्मक रूपमा व्याख्या गरि प्रस्तुत गरिएकाे छ ।

पट्ठान पालिका बारेमा अर्थ सहित अध्ययन र अध्यापन गर्नेहरू ।

सन्दर्भः अभिनन्दन समाराेह २०६८

सन्दर्भः अभिनन्दन समाराेह २०६८

36

नेपालका पूज्यपाद छैठाैं संघनायक भिक्षु अश्वघाेष महास्थविर तथा संघ उपनायक भिक्षु कुमार काश्यप महास्थविरकाे बुद्धशासनिक याेगदानलाई कदर गरी अखिल नेपाल भिक्षु महासंघकाे तत्त्वावधानमा संलग्न सम्बद्ध बिभिन्न संघ सस्थाहरुकाे सहभातितामा बि सं २०६८ कार्तिक २६ गतेका दिन एतिहासिक आनन्दकुटी विहारमा आयाेजित विशेष अभिनन्दन समाराेहका लागि प्रकाशित पुस्तिका हाे । यसमा भिक्षु अश्वघाेष महास्थविर र भिक्षु कुमार काश्यपकाे जीवनी, अभिनन्दन पत्रहरू, समाराेहकाे कार्यक्रममा सहभागी विहार र बाैद्ध संघहरूकाे नामावलीहरू उल्लेख गरिएका छन् ।

नेपालका पूज्यपाद छैठाैं संघनायक भिक्षु अश्वघाेष महास्थविर तथा संघ उपनायक भिक्षु कुमार काश्यप महास्थविरकाे जीवनीबारे अध्ययन गर्न चाहनुहरू ।

वर्माः अनुभव र अनुभूति

वर्माः अनुभव र अनुभूति

113

अनाेजा गुरुमांले वर्मा भ्रमण गर्दाकाे समयमा वर्मा देशका बिभिन्न स्थानहरु र त्यहाँका मानिसहरुकाे बारेमा आफ्नाे अनुभवहरुलाई बिभिन्न शिर्षक दिई व्यक्त गरीएकाे छ । जस्ताे की बर्माकाे विवाह संस्कार, शुद्ध चित्तले दिएकाे दानकाे फल, पूर्वजन्मकाे बिषय, वईकाे घटना, चश्मा भएकाे बुद्धमूर्ति, शिल पालन, कसैलाई पनि हेप्नु हुँदैन, थिराेसँ चेतिकाे इतिहास, माेलमिन सुवर्णभूमि, चारवटा महामुनि फया (चैत्य), भगाँ वा पुगाँ, साेयत गाैफया (चैत्य), भद्राकुण्डला केशा, पाैवा (पुवा) फूलकाे पहाड, बाेधितथाैंफया माेन्यवा, नाग र भगवान बुद्धकाे मूर्ति, च्याथियुफया, बुबाकाे चित्त, काैमुदाे फया, झकाई पहाड, बर्माकाे प्रबजित गरिने तरिका, महामुनी फया, मण्डल हिल, छाेउपाैन्या स्यँ, आदी शिर्षकहरूमा आफ्ना अनुभवहरू संगालिएका छन् ।

बर्माकाे बिभिन्न बाैद्धस्थलहरु र त्यहाँकाे धार्मिक आस्थाका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

बुद्ध र बुद्धबाद द्वितीय भाग-२

बुद्ध र बुद्धबाद द्वितीय भाग-२

410

बुद्धधर्मकाे बिषयलाई पुनर्रचना गरेर मूलभूत बुद्धसंघकाे विषय र बुद्धकाे महापरिनिर्वाण भइसकेपछिकाे अवस्थामा भारतीय बुद्धवादी लाेकभित्र बुद्धलाई शरणलिनु र त्यसका हिन्दूवाद प्रवेशगरी बुद्धवाद कमजाेर र विनाशलाई भारतबाट लाेप भएर गएकाे घटनाहरू बिभिन्न खण्डमा बिभाजन गरी प्रस्तुत गरिएकाे छ । जसमा कर्मशक्ति र कर्मवाद, शीलचरण, विपश्यना, निर्वाण, बुद्धवाद र देव ब्रह्माहरु, भारतमा बुद्धवाद लाेपहुनु आदी शिर्षकहरू समावेश गरी उल्लेख गरिएका छन् ।

बुद्धवाद र बर्तमानयुगका अन्यवादहरुका बारेमा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

विमुक्त्ति रस

विमुक्त्ति रस

162

थाइलैण्डका भिक्षु आचान छा काे पुस्तकहरू मध्ये “A Taste of Freedom” एक प्रचलित र अभ्यासगतरूमा ध्यानबारेकाे महत्वपूर्ण पुस्तककाे नेपाली अनुवाद हाे । जसमा चित्तकाे सम्बन्धमा, ध्यान सम्बन्धमा, मनभित्रै मध्यम मार्ग, लाेकुत्तर सुख, धर्म चक्षु, सम्यकदृष्टि आदी बिभिन्न बिषयका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् ।

दुःखमय भव संसार चक्रबाट छुटकारा पाउन बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्ने र ध्यानभावना अभ्यास गर्नेहरू ।

अन्तरराष्ट्रिय बाैद्ध भावना केन्द्र रजत महाेत्सव स्मारिका

अन्तरराष्ट्रिय बाैद्ध भावना केन्द्र रजत महाेत्सव स्मारिका

अन्तरराष्ट्रिय बाैद्ध भावना केन्द्रकाे रजत महाेत्सवकाे उपलक्ष्यमा प्रकासित यस पुस्तकमा राष्ट्रिय अन्तरराष्ट्रिय संघ संस्थाहरू तथा कुटनीतिक नियाेगहरुबाट प्राप्त शुभकामना सन्देशहरु, भावना केन्द्रकाे इतिहास, परिचय, गतिबिधीहरु, बिभिन्न ब्यक्त्तित्वहरुबाट रचित बुद्धधर्मसंग सम्बन्धित लेख, रचना, ध्यान भावनाका अनुभवहरू तथा स्मरणिय लेखहरू तथा कविताहरू रहेका छन् ।

अन्तरराष्ट्रिय बाैद्ध भावना केन्द्रकाे गतिबिधी तथा ध्यान भावना सम्बन्धि जानकारी हासिल गर्न चाहनेहरू ।

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (चाैथाे भाग)

बाैद्ध जगतका स्मरणीय व्यक्तिहरू (चाैथाे भाग)

175

बुद्धशासनकाे संरक्षण अनि प्रवर्धनकाे याेगदान गर्नु भएका राष्ट्रिय तथा अन्तरराष्ट्रिय बिभिन्न १२ जना व्यक्तित्त्वहरू (नेपालका २जना, भारत र बंगालदेशका ४जना, श्रीलंकाका ३जना, म्यानमारका १ जना, इङ्गलैण्डका १जना तथा रुसका १जना) काे जीवनी र वहाँहरूकाे याेगदानहरूका बारेमा उल्लेख गरिएका छन् । साथै देश बिदेशका विहारहरु तथा बाैद्धस्थलहरुकाे परिचय तिनीहरूकाे संरक्षण तथा त्यसका लागि गर्नुभएका याेगदानका प्रेरणादायी प्रसंगहरु समावेश गरिएका छन् । प्रमुख व्यक्तित्त्वहरूमाः आचार्य नागार्जुन, मिसेज् रीस डाय् विड्स, डा. काशीप्रसाद जायसवाल, मानदास उपासिका, भिक्षु प्रियदर्शी महास्थविर, भिक्षु महानाम महास्थविर आदी ।

बाैद्ध जगतका प्रेरणादायि व्यक्तित्त्वहरुकाे जीवनी र याेगदानका बारेमा अध्ययन अध्यापन गर्न चाहनेहरू ।

सल्लेख सूत्र

सल्लेख सूत्र

75

मज्मिम ध्निकाय मूलपण्णास पालिकाे मूलपरियायवर्ग अन्तगर्तकाे आठाैं सूत्रकाे रुपमा संङ्गलन गरिएकाे यस सूत्रमा समथ- विपस्सना ध्यानकाे अभ्यास गर्दै जाँदा ध्यानकाे स्तरमा प्रगति हुँदै जाने क्रममा के कस्ता अवराेधहरु आउँछन् र त्यसरी आईपर्ने अवराेधहरु पन्छाई अगाडी बढनमा समर्थ हुनका लागि मानिसले आफूमा रहेकाे क्लेश हटाउन आफ्नाे व्यवहार र आचरणमा कसरी सुधार ल्याउनु आवश्यक छ भन्ने बिषयमा भगवान बुद्धले गर्नु भएकाे अति गम्भिर उपदेश संकलन गरिएका छन् ।

बुद्धाेपदेश ध्यानाभ्यास कार्यमा गम्भीर रुपले लागिरहेका याेगीहरु तथा सामान्य जीवन जिउने गरेका मानिसहरू‌ ।

अङ्गुत्तरिनकाय  (दशक र एकादशकनिपात) पाँचाै भाग

अङ्गुत्तरिनकाय (दशक र एकादशकनिपात) पाँचाै भाग

327

त्रिपिटक अन्तर्गतकाे सुत्रपिटककाे पाँचवटा निकाय मध्ये अङ्गुत्तर निकाय एक हाे । जसमा एक देखि बढाउदै ११ अङ्ग भएका उपदेशहरु वा एककनिपातबाट शुरु भई एकादशकनिपातसम्म वा सुत्तकाे हिसाबले ९५५७ सुत्तहरु छन् । जसमा मानव जीवनकाे विभिन्न पक्षहरु जस्तै राम्रा-नराम्रा मनस्थितिकाे चर्चा-परिचर्चा चिन्तन मनन सुपरिणाम दुष्परिणाम फाइदा बेफाइदा आदि बिषयलाई लिएर जीवनलाई कुन दिशातिर उन्मुख गरेमा माथि उकास्न सकिन्छ त्यसकाे सही मार्ग दर्शनकाे उपदेशहरू‌ संलग्न गरेका छन् । भगवान बुद्धले दश दश प्रकार दिनुभएकाे उपदेश संग्रहित दसकनिपात र एघार एघार प्रकारले दिनुभएकाे उपदेश संग्रहित एकादशक निपात जसमा राग, द्वेष, माेह, क्राेध, वैर, डाह, इर्ष्या, कन्जुस, माया, जडता, उत्तेजित, मान, अतिमान, प्रमाद आदिलाई

भगवान बुद्धका उपदेशहरुलाई विभिन्न अङ्गहरूकाे आधारमा अध्ययन गर्न इच्छुकहरू‌ ।

तृतीय प्रवेश शिक्षा (कक्षा ६) चतुर्थ पत्र

तृतीय प्रवेश शिक्षा (कक्षा ६) चतुर्थ पत्र

279

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा बिभाजन गरिएकाे छ । प्रथम खण्ड अन्तर्गत आचार्य भिक्षु अमृतानन्द महास्थविरद्वारा लिखित तथा अनुवादित यशाेधरा (जन्म, विवाह, पुत्रलाभ, बुद्धसंग भेट, अग्रस्थान) आदि यशाेधराकाे विषयमा उल्लेख गरिएकाे, दाेस्राे खण्डमा महास्थविर लेदी सयादाेद्वारा लिखित तथा सुश्री नानीमैयाँ मानन्धरद्वारा अनुवादित मग्गङ्ग दीपनी (आर्य अष्टांगिक मार्ग, सात प्रकारकाे विशुद्धि, चार स्मृतिप्रस्थान) आदिकाे व्याख्या र प्रकार उल्लेख गरिएकाे र तेस्राे खण्डमा काेण्डन्यद्वारा लिखित तथा संकलित बाैद्ध सामान्य ज्ञान अन्तर्गत बुद्ध धर्म, संस्कृति एवं दर्शन सम्वन्धि जानकारी ।

परियत्ति प्रवेश तृतीय वर्षका विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

परियत्तिः तृतीय प्रवेश शिक्षा (कक्षा ६) तृतीय पत्र

परियत्तिः तृतीय प्रवेश शिक्षा (कक्षा ६) तृतीय पत्र

136

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा बिभाजन गरिएकाे छ । प्रथम खण्ड अन्तर्गत भिक्षु सुदर्शन महास्थविरद्वारा लिखित तथा काेण्डन्यद्वारा अनुवादित चैत्य पूजा ( बुद्धपूजा, चैत्य पुजा, चैत्यकाे प्रकार, आमिस पूजा) आदि उल्लेख गरिएकाे, दाेस्राे खण्डमा विद्यावतीद्वारा लिखित तथा सम्यक सम्बाेधि प्राणपुत्रद्वारा अनुवादित आदर्श बाैद्ध महिला (महाप्रजापति गाैतमी, खेमा, सुजाता, विशाखा) आदि १४ जना बाैद्ध महिलाहरूकाे बारेमा उल्लेख गरिएकाे र तस्राे खण्डमा भिक्षु विवेकानन्द महास्थविरद्वारा लिखित तथा भिक्षु संघरक्षितद्वारा अनुवादित मैत्री भावना (भावना, द्वेष चरित्र, द्वेष उत्पत्तिकाे कारण, जातक कथा) आदि पालि गाथा, भावार्थ सहित उल्लेख गरिएका छन् ।

परियत्ति प्रवेश तृतीय वर्षका विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।

तृतीय प्रवेश शिक्षा (कक्षा ६) द्वितीय पत्र

तृतीय प्रवेश शिक्षा (कक्षा ६) द्वितीय पत्र

217

यस पुस्तकलाई तीन खण्डमा बिभाजन गरिएकाे छ । प्रथम खण्ड अन्तर्गत भिक्षु अमृतानन्द महास्थविरद्वारा अनुवादित धम्मपद (बाल वर्ग, पण्डित वर्ग, अरहत् वर्ग) अर्थ सहित पालि गाथा, दाेस्राे खण्डमाआचार्य भिक्षु अमृतानन्दद्वारा लिखित संक्षिप्त कथा सहित धम्मपद-अप्रमाद वर्ग अन्तर्गत श्यामावती, चूलपन्थक आदि, चित्त वर्ग अन्तर्गत मेघिय स्थविर, संघरक्षित स्थविर) गाथा सहित कथा उल्लेख गरिएकाे र तेस्राे खण्डमा रत्न सुन्दर शाक्यद्वारा लिखित स्मरणीय व्यत्तिहरू (भिक्षु प्रज्ञानन्द् महास्थविर, भिक्षु शाक्यानन्द महास्थविर, भिक्षु धर्मालाेक महास्थविर) आदि व्यत्तिहरूकाे बारेमा उल्लेख गरिएका छन्।

परियत्ति प्रवेश तृतीय वर्षका विद्यार्थीहरू र बुद्धशिक्षा अध्ययन गर्न चाहनेहरू ।